Tiểu đường là một căn bệnh mãn tính phổ biến trên toàn cầu, gây ra bởi sự suy giảm hoặc mất hoàn toàn chức năng sản xuất insulin của tuyến tụy (tiểu đường tuýp 1) hoặc do cơ thể không sử dụng hiệu quả insulin (tiểu đường tuýp 2). Trong những năm gần đây, điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc đã nổi lên như một giải pháp đầy hứa hẹn để đối phó với căn bệnh này.
Cơ cấu hình thành bệnh tiểu đường
Tiểu đường là tình trạng lượng đường glucose trong máu (chỉ số đường huyết) tăng cao vượt quá ngưỡng tiêu chuẩn. Thông thường, chỉ số đường huyết (lượng đường glucose trong 100 ml máu) sẽ được bảo toàn ở một mức nhất định bởi loại hoocmon có tên là Insulin. Tuyến tụy sẽ tiết ra insulin để điều hòa lượng đường huyết tăng cao sau khi ăn. Hoocmon này sẽ hoạt động để phân bổ đường glucose đến các cơ quan như gan, cơ, não, v.v…, tạo nguồn năng lượng cho cơ thể và giúp lượng đường trong máu hạ xuống.
Lúc này, trong trường hợp insulin không được tiết ra đủ lượng hoặc hoạt động không đủ năng suất sẽ dẫn đến hiện tượng đường trong máu cứ thế tăng lên. Phần đường glucose không được dung nạp để tạo năng lượng cho cơ thể sẽ trở nên bị tồn lại trong máu.
Các phương pháp điều trị tiểu đường truyền thống
Điều trị tiểu đường kỳ đầu
【Liệu pháp vận động/Liệu pháp dinh dưỡng】
Cho đến thời điểm hiện tại, tiểu đường được cho là căn bệnh mà một khi đã khởi phát thì không thể được chữa khỏi, và chỉ có thể đối ứng bằng việc cố gắng duy trì chỉ số đường huyết trong phạm vi tiêu chuẩn.
Phương pháp điều trị chính yếu là cải thiện thói quen sinh hoạt hằng ngày, thay đổi chế độ dinh dưỡng (Liệu pháp dinh dưỡng )và thực hiện vận động thích hợp (Liệu pháp vận động.)
Điều trị tiểu đường kỳ giữa/ kỳ cuối
【Liệu pháp vận động/Liệu pháp dinh dưỡng/Điều trị bằng thuốc】
Trong trường hợp chỉ số đường huyết vẫn không có dấu hiệu cải thiện dù đã thực hiện đầy đủ Liệu pháp dinh dưỡng và Liệu pháp vận động, thì bệnh nhân cần được điều trị bằng thuốc.
Trước hết bắt đầu từ việc dùng thuốc uống. Trong trường hợp lượng insulin tuyến tụy tiết ra quá ít, hoặc hoàn toàn không thể tiết insulin, thì người bệnh sẽ phải thực hiện điều trị bằng phương pháp tiêm insulin vào cơ thể.
Tế bào gốc và cơ chế hoạt động trong điều trị tiểu đường
Tế bào gốc là những tế bào chưa phân hóa, có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau trong cơ thể. Điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc là hình thức y học tái sinh đang được chú ý trong những năm gần đây.
Trong điều trị tiểu đường, hai loại tế bào gốc chính được sử dụng là:
1.Tế bào gốc phôi
Loại tế bào này có khả năng phát triển thành các tế bào beta sản xuất insulin, giúp phục hồi chức năng tuyến tụy ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 1.
2. Tế bào gốc trung mô
Các tế bào này có tác dụng giảm viêm và cải thiện độ nhạy insulin, hỗ trợ điều trị tiểu đường tuýp 2.
Quy trình điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc
Quy trình tế bào gốc phôi trong điều trị tiểu đường tuýp 1
1.Thu hoạch tế bào gốc
Tế bào gốc có thể được lấy từ máu, tủy xương hoặc mô mỡ của chính bệnh nhân (đối với tế bào gốc tự thân) hoặc từ các nguồn hiến tặng (tế bào gốc đồng loại).
2. Chế tạo tế bào beta sản xuất insulin
Tế bào gốc được nuôi cấy trong môi trường đặc biệt để biệt hóa thành tế bào beta là tế bào sản sinh insulin.
3. Cấy ghép vào cơ thể
Các tế bào beta này sau đó được cấy ghép vào tuyến tụy hoặc các mô khác trong cơ thể để tái tạo chức năng sản xuất insulin. Bên cạnh đó, khi được đưa lại vào cơ thể, các tế bào gốc sẽ xuôi theo dòng máu và tập trung lại tại các vị trí bị tổn thương (Hiệu ứng Homing). Các tế bào gốc tập trung sẽ phân rã và biến đổi thành nhiều tế bào đích khác nhau, bổ sung vào vị trí tế bào bị khuyết, tạo mạch máu mới, v.v…
4. Theo dõi và đánh giá
Bệnh nhân được theo dõi chặt chẽ để đảm bảo không xảy ra biến chứng và đánh giá hiệu quả điều trị.
Quy trình tế bào gốc trung mô trong điều trị tiểu đường tuýp 2
1.Thu hoạch tế bào gốc từ cơ thể người bệnh -> 2. Nuôi cấy/Tăng số lượng -> 3. Truyền lại vào cơ thể qua tĩnh mạch.
Hiệu quả của điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc
- Hồi phục chức năng tự nhiên của cơ thể
Thay vì phụ thuộc vào insulin nhân tạo, tế bào gốc giúp cơ thể tự sản xuất insulin. - Giảm nguy cơ biến chứng
Việc kiểm soát đường huyết tốt hơn giúp giảm nguy cơ mắc các biến chứng như bệnh tim mạch, tổn thương thần kinh và suy thận. - Ứng dụng rộng rãi
Tế bào gốc có thể được điều chỉnh để phù hợp với từng bệnh nhân, tạo ra phương pháp điều trị cá nhân hóa.
Hạn chế của điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc
Hạn chế của điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc phôi
- Nguy cơ hình thành khối u: Tế bào gốc phôi có khả năng phân chia không kiểm soát, dẫn đến nguy cơ hình thành khối u hoặc ung thư.
- Phản ứng miễn dịch: Do tế bào gốc phôi không đồng nhất với cơ thể người nhận, nguy cơ đào thải miễn dịch cao, đòi hỏi sử dụng thuốc ức chế miễn dịch lâu dài.
- Vấn đề đạo đức và pháp lý: Việc sử dụng tế bào gốc phôi gây tranh cãi về mặt đạo đức và đối mặt với nhiều hạn chế pháp lý ở một số quốc gia.
Hạn chế của điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc trung mô
- Hiệu quả lâu dài chưa rõ ràng: Nhiều nghiên cứu về điều trị bằng tế bào gốc trung mô (MSC) mới chỉ ở giai đoạn thử nghiệm, với hiệu quả lâu dài và bền vững chưa được xác minh đầy đủ.
- Rủi ro miễn dịch và biến chứng: Dù MSC thường được coi là ít gây phản ứng miễn dịch, vẫn tồn tại nguy cơ nhiễm trùng, viêm hoặc biến chứng liên quan đến việc cấy ghép.
- Chi phí cao và khó tiếp cận: Quy trình thu nhận, xử lý và ứng dụng MSC đòi hỏi kỹ thuật cao, dẫn đến chi phí điều trị đắt đỏ, gây khó khăn cho bệnh nhân tiếp cận.
Kết luận
Điều trị tiểu đường bằng tế bào gốc mang lại hy vọng mới cho hàng triệu bệnh nhân trên toàn thế giới. Với sự phát triển không ngừng của khoa học, phương pháp này có tiềm năng thay đổi cách chúng ta quản lý và điều trị căn bệnh tiểu đường trong tương lai. Tuy nhiên, cần tiếp tục nghiên cứu và cải thiện để đảm bảo tính an toàn, hiệu quả và khả năng tiếp cận cho mọi người.
HGT JAPAN liên kết với các phòng khám chuyên ứng dụng liệu pháp tế bào gốc trong điều trị bệnh và làm đẹp. Khách hàng có nhu cầu hãy liên hệ HGT JAPAN để được tư vấn chi tiết và đặt lịch hẹn nhé!
Xem thêm: Đối tác liên kết của HGT JAPAN trong lĩnh vực y học tái sinh:
